Zakażenia Mikrobiologiczne - Przyczyny

W jaki sposób dochodzi do zanieczyszczenia?

Do zanieczyszczenia może dojść w przypadku, kiedy patogeny zostaną przypadkowo przeniesione ze źródła do naturalnego lub sztucznego otworu w ciele gospodarza, w którym znajdą odpowiednie warunki do wzrostu. Istnieje kilkanaście możliwych źródeł, dróg wejścia i sposobów przenoszenia.
  • Źródła: Naturalne lub sztuczne otwory ciała, powstałe wskutek urazów lub chorób.
  • Portale wejściowe: Naturalne lub sztuczne otwory ciała, powstałe wskutek urazów lub chorób.
  • Bezpośrednie przenoszenie poprzez kontakt lub drogą kropelkową.
  • Przenoszenie pośrednie poprzez zanieczyszczone powierzchnie lub narzędzia.
  • Przenoszenie pośrednie za pośrednictwem nosicieli, komarów, much, szczurów, które odpowiedzialne są za roznoszenie infekcji.
  • Przenoszenie pośrednie za pośrednictwem gospodarza tymczasowego [np. człowiek, zwierzę lub owad, np. przenoszenie zarazków malarii przez komary]. W placówkach służby zdrowia istotne drogi przenoszenia zanieczyszczeń to ręce personelu oraz kropelki unoszące się w powietrzu.
  Przyczyny

Mówiąc ogólnie do zanieczyszczenia dochodzi w sytuacji, kiedy jakikolwiek element systemu, produktu lub leku, który winien być sterylny, zetknie się z patogenami mikrobiologicznymi. Na przykład, jeśli instrument chirurgiczny zostanie zanieczyszczony patogenami, może to skutkować zakażeniem rany chirurgicznej. Poniżej przedstawiono typowe patogeny odpowiedzialne za tego typu zakażenia. Zanieczyszczenie zestawu do infuzji może wystąpić w przypadku, kiedy patogeny przedostaną się do wnętrza systemu do infuzji, do czego dochodzi najczęściej w trakcie manipulowania elementami systemu (patrz Rysunki 7,8).

Mówiąc o zakażeniach „infuzyjnych” rozróżniamy dwie różne drogi: droga zewnątrz- i wewnątrzświatłowa 12 . Zanieczyszczenie wewnątrzświatłowe jest konsekwencją niewłaściwej obsługi systemu infuzyjnego, np. złącza cewnika w trakcie jego podłączania i odłączania od zestawu do podawania. Jest to najpowszechniejsza przyczyna zakażeń odcewnikowych po pierwszym tygodniu założenia cewnika 13, 14 .

Do zakażeń zewnątrzświatłowych dochodzi w przypadku, kiedy bakterie znajdujące się na skórze w miejscu wprowadzenia cewnika wnikają do wnętrza organizmu po zewnętrznej powierzchni cewnika. W takim przypadku dochodzi do bakteriemii, objawiającej się najczęściej w okresie pierwszego tygodnia po założeniu cewnika 15 , 16 .

 
Rys. 5: Mikroorganizmy patogenne występujące w ranach chirurgicznych
  

 
Rys. 6: Sytuacje występujące w szpitalach, stawiające wymagania [w kontekście zapobiegania zanieczyszczeniom]

 


Rys. 7: Potencjalne źródła zanieczyszczeń mikrobiologicznych (zmodyfikowane względem 17 )


Rys. 8: Zewnątrz- i wewnątrzświatłowa droga przenoszenia zanieczyszczeń